Dieta dla dzieci z autyzmem – jaka powinna być?

👉 Szacuje się, że nawet 45% dzieci z objawami autyzmu ma również objawy ze strony układu pokarmowego i problemy gastryczne  takie jak bóle brzucha, biegunki, wzdęcia, zaparcia .

Nic więc dziwnego, że dieta dla dzieci z autyzmem jest bardzo ważnym zagadnieniem zarówno dla rodziców jak i specjalistów. Jakie są najważniejsze założenia dotyczące  żywienia pacjentów z objawami autyzmu? Jaka dieta w autyzmie jest najczęściej stosowana oraz które teorie dotyczące odżywiania nie mają pokrycia w doniesieniach naukowych?

Najważniejsze informacje:

1. Dieta a autyzm – jaki jest obecny stan wiedzy?
2. Dieta w autyzmie 3x BEZ – glutenu, mleka, cukru
3. Autyzm – czy choroba metaboliczna?
4. Dieta w autyzmie powinna być dobrze zbilansowana
5. Najczęściej zadawane pytania

Dieta dziecka z autyzmem – jaki jest obecny stan wiedzy?

🍎 Często stosowanymi dietą dzieci autystycznych jest unikanie laktozy i glutenu. Pomimo prowadzonych badań w tej chwili nie ma jednoznacznych dowodów, które potwierdzałyby słuszność takiej diety eliminacyjnej. Oczywiście dotyczy to tych dzieci z objawami autyzmu, u których nie stwierdzono nietolerancji pokarmowych na te składniki (np. celiakii).

❗ 🥖 W przypadku dziecka z diagnozą nietolerancji pokarmowej dieta eliminacyjna jest jak najbardziej wskazana. Taka diagnoza musi być jednak poparta odpowiednimi badaniami, np. badaniami genetycznymi.

🍎 Skąd więc doniesienia o skuteczności leczenia autyzmu dietą eliminacyjną? Dziecko, które ma zaburzenia ze strony układu pokarmowego (a jak pokazują badania dotyczy to nawet bardzo wielu dzieci z objawami autyzmu – nawet 40%) gorzej funkcjonuje również na innych płaszczyznach. Mogą więc nasilać się problemy z zachowaniem, rozwojem emocjonalnym, czy też zaburzenia snu. Dlatego zastosowanie diety, która spowoduje, że te dolegliwości ze strony układu pokarmowego będą mniej nasilone faktycznie może wpłynąć na poprawę ogólnego stanu zdrowia dziecka autystycznego.

Inną kwestią jest występowanie u dziecka choroby metabolicznej. Wrodzone choroby metaboliczne mogą powodować również zaburzenia rozwoju intelektualnego, w tym objawy autystyczne. Ze względu na to że takie objawy są niespecyficzne, wrodzone choroby metaboliczne często długo pozostają niezdiagnozowane

❗ W przypadku występowania u dziecka choroby metabolicznej, podstawą leczenia jest indywidualna, ścisła dieta. Taka dieta musi być stosowana przez całe życie – opiera się na wykluczeniu danych składników lub wprowadzeniu suplementacji. Aby dostosować odpowiednią dietę dziecka autystycznego z chorobą metaboliczną  konieczna jest pewna diagnoza i wiedza na jaki konkretnie rodzaj choroby metabolicznej cierpi dziecko. A ilość chorób metabolicznych jest ogromna.

👉 Do tej pory wyróżniono ich około 600. Każda z nich wymaga niego innego postępowanie dietetycznego. Stosowanie diety w przebiegu choroby metabolicznej może cofnąć niektóre z objawów, poprawić funkcjonowanie dziecka, ale także zapobiec poważnym powikłaniom w przyszłości.

Przeczytaj więcej: Autyzm badania metaboliczne

Dieta dla dzieci autystycznych – '3X BEZ: glutenu, mleka i cukru’

❗ Choć tak zwana popularna dieta dziecka z autyzmem, zwana '3x BEZ’ jest dość często stosowana, to specjaliści podkreślają, że żadna dieta eliminacyjna bez istniejących medycznych wskazań nie stanowi podstawy leczenia pacjenta z autyzmem. Niestety, stosowana bez wyraźnych wskazań może spowodować zagrożenia zdrowia fizycznego i psychicznego. Może dojść do niedoborów pokarmowych, czy obniżenia odporności.

Dieta eliminacyjna jest oczywiście działaniem terapeutycznym wtedy, gdy istnieją jasne wskazania medyczne do jej zastosowania, podparte odpowiednimi badaniami. Dlatego też opisywane przypadki osób, którym dieta pomogła mogą być jak najbardziej prawdziwe.

👉 Jeśli na przykład dziecko cierpi na celiakię ale nie była ona do tej pory zdiagnozowana i nagle rodzic wprowadza dietę bezglutenową to faktycznie prawdopodobnie nastąpi u dziecka duża poprawa stanu zdrowia. Podobnie np. gdy pacjent ma nietolerancję laktozy, czy fruktozy. Stosowanie takich diet „eksperymentalnie” nie jest jednak odpowiedzialne.

👉 Jeśli planujemy dietę u dziecka z autyzmem z wykluczeniem glutenu, mleka, czy fruktozy (cukru) przede wszystkim p powinniśmy wykonać badania w celu wykluczenia celiakii, nietolerancji laktozy, czy wrodzonych chorób metabolicznych. Takie badania wykonuje się kiedy dziecko jeszcze jest na normalnej diecie.

👉 Druga ważna kwestia to zadbanie o odpowiednie zbilansowanie eliminacyjnej diety dziecka autystycznego. 🥛 Niestety dzieci stosujące dietę bezmleczną bardzo często mają niedobory wapnia. Podobnie rzecz ma się u dzieci stosujących dietę bezglutenową, gdzie niedobory pokarmowe również są bardzo powszechne.

Podejrzewając nietolerancję glutenu, laktozy czy chorób metabolicznych można wykonać badania genetyczne dziecka, które pokażą, czy dziecko ma do nich predyspozycje. Jeśli badanie genetyczne dziecka autystycznego nie wykaże genów powiązanych z celiakią rodzic wie, że jego dziecko nie tylko obecnie nie choruje na celiakię ale też w przyszłości również na nią nie zachoruje. Co ważne tego typu badania można przeprowadzić z wymazu z policzka.

Jakie badania genetyczne dziecka możesz wykonać? Skontaktuj się z nami:

Dieta dzieci autystycznych – upewnij się czy to choroba metaboliczna

👉 Jedną z przyczyn autyzmu są wrodzone choroby metaboliczne u dzieci (wrodzone wady metabolizmu). W przypadku takiej choroby dziecko nie przetwarza prawidłowo substancji pochodzących z jedzenia. W efekcie  dochodzi do uszkodzenia układu nerwowego i mózgu. Wrodzone choroby metaboliczne bardzo często przez długi czas nie dają żadnych specyficznych objawów, a pierwszymi objawami mogą być właśnie zaburzenia rozwoju intelektualnego i objaw ze spektrum autyzmu.

❗ „Pojawienie się cech autystycznych u początkowo dobrze rozwijającego się niemowlęcia, bez jednoznacznych czynników prowokujących, powinno nasunąć każdorazowo podejrzenie i stać się wręcz wiodącym w ukierunkowaniu diagnostycznym na jeden z wrodzonych błędów metabolizmu.”[3]

Choroby metaboliczne u dzieci według danych literaturowych są przyczyną około 3-5% przypadków autyzmu. Można byłoby powiedzieć, że to tylko 3-5%. Jednak w przypadku tych kilku procent dzieci wykrycie choroby i wprowadzenie odpowiedniej diety i suplementacji to szansa na uratowanie zdrowia, dalszego rozwoju, a w niektórych przypadkach nawet życia.

Dieta dziecka z autyzmem powinna być dobrze zbilansowana 

🥗 Dzieci z objawami autystycznymi częściej niż ich rówieśnicy cierpią na tzw. wybiórczość pokarmową.  Oznacza to, że dziecko może wykluczyć z codziennej diety wiele rodzajów pokarmów, które są bardzo cenne ze względu na zawartość witamin i mikroelementów. Dla dziecka autystycznego ważny jest kształt produktu, jego konsystencja, zapach i oczywiście smak. Wszystkie te aspekty mogą być nieakceptowane przez dziecka co kończy się odmową zjedzenia danego posiłku. Z tego powodu dzieci z objawami autyzmu są bardziej narażone na rozwój zaburzeń odżywiania i groźnych  niedoborów pokarmowych. Szczególnie niebezpieczny jest niedobór wapnia. Dieta dziecka z autyzmem powinna zawierać odpowiednią podaż tłuszczów, białek i węglowodanów.

👉 Rodzice dzieci z autyzmem nie powinni stosować na własną rękę suplementów, o których działaniu nie mają pełnej wiedzy od lekarza prowadzącego. Stosowanie dodatkowej suplementacji  przy jednoczesnym braku kontroli poziomów danych witamin i mikroelementów w organizmie dziecka może wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Dlatego podstawą diety dla dziecka autystycznego powinno być odpowiednie zbilansowanie składników odżywczych. Stosowane suplementy są bardzo kosztowne, a środki te można przeznaczyć na pomoc profesjonalnego dietetyka klinicznego  potrafiącego stworzyć taki jadłospis, że dieta w autyzmie może być dla dziecka smaczna i jednocześnie zdrowa.

💻 Zamów badanie on-line (oddzwonimy do Ciebie w celu umówienia dogodnego terminu pobrania próbki – u Ciebie w domu!🏠):

💙 ❓ Najczęściej zadawane pytania:

👉 Co konkretnie da mi wynik badania genetycznego w kierunku autyzmu?

W zależności od wybranego badania lub pakietu badań, wynik będzie pokazywał (lub wykluczy) możliwe przyczyny genetyczne zaburzeń dziecka. Wykonanie badania genetycznego daje szansę na:

• zyskanie pewnej wiedzy z jakim naprawdę zaburzeniem mamy do czynienia
• wprowadzenie odpowiedniego leczenia objawowego i terapii
• wprowadzenie odpowiedniej diety (jeśli przyczyną zaburzeń są choroby metaboliczne)
• przewidzenie w jakim kierunku zaburzenia mogą się rozwijać w przyszłości lub czy jest szansa na ich zatrzymanie
• oszacowanie, czy podobne zaburzenia mogą wystąpić u rodzeństwa małego pacjenta

📲 Wynik będzie zinterpretowany przez lekarza genetyka pediatrę, dzięki czemu rodzice nie będą mieli wątpliwości co do jego znaczenia. Zostaną także poinformowani jak powinno przebiegać dalsze postępowanie z dzieckiem.

Dr. n. med. Magdalena Anna Janeczko

specjalista pediatra, genetyk

Wyniki naszych badań są omawiane (bezpłatnie) przez naszego specjalistę – lekarza genetyka i pediatrę. Dzięki temu mają Państwo pewność, że rezultat badania będzie dla Państwa zrozumiały. Dodatkowo lekarz może wydać dalsze zalecenia dotyczące diagnostyki czy postępowania z dzieckiem (czas trwania konsultacji: do 30 minut).

Przeczytaj także:

• Szczepienia przeciwwskazania – jakie mogą być?
• Dziecko ciągle choruje – co zrobić?
• Badania genetyczne WES 
• Badanie FRAX
• Padaczka u dziecka