Celiakia u dzieci – jak się objawia?

Celiakia jest chorobą genetyczną, o podłożu autoimmunologicznym. Charakteryzuje się ona trwającą całe życie (od momentu aktywacji) nietolerancją glutenu. Celiakia często bywa bardzo uciążliwa dla pacjentów, w tym dzieci, ponieważ nie mogą oni jeść wielu produktów m.in. białego chleba czy makaronu. Celiakia objawia się w mało charakterystyczny sposób, dlatego wielu pacjentów bardzo późno dowiaduje się o chorobie. Celiakia u dzieci – jakie daje objawy, jak ją zbadać u dzieci?

Skonsultuj objawy u dziecka:

576 997 525

 

Celiakia – co to za choroba?

Celiakia, inaczej trwała nietolerancja glutenu, to choroba skupiona wokół glutenu czyli frakcji białek, które znajdują się w pszenicy, życie i jęczmieniu. Schorzenie to wywołane jest czynnikami genetycznymi. Szacuje się, że celiakia występuje średnio w co 4 polskiej rodzinie.

Niezdiagnozowana celiakia może prowadzić do wielu powikłań np. uszkodzenia jelit, chorób nowotworowych itp. Na celiakię mogą zachorować jedynie osoby posiadające przynajmniej jeden z genów HLA: DQ2,2, DQ2,5, DQ8 – choroba może uaktywnić się w każdym wieku. 

Celiakia należy do grupy chorób autoimmunologicznych, czyli takich, w których układ odpornościowy niszczy swoje tkanki i komórki. Gluten działa na chorego toksycznie, co prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego, czyli małych wypustek błony śluzowej, które odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych. W efekcie ten patologiczny stan jelita prowadzi do zaburzeń trawienia i wchłanianie pokarmów (w tym suplementów diet czy leków), co prowadzi do wystąpienia różnych objawów klinicznych.

Celiakia u dzieci – objawy

Celiakia u dzieci może dawać różne objawy. Rodzaj i nasilenie objawów u dziecka może przybierać różne formy, dla dziecka istotna może być też ilość spożytego pokarmu z glutenem. Celiakia u dzieci najczęściej wywołuje objawy gastryczne, czyli:

  • Biegunkę
  • Wymioty
  • Bóle brzucha
  • Wzdęcia
  • Zaparcia
  • Brak apetytu

Może ona wywoływać także inne objawy, które są mało charakterystyczne. Zalicza się do nich:

  • Częste pojawianie się aft w jamie ustnej
  • Problemy skórne np. wysypki
  • Problemy z koncentracją
  • Utrata masy ciała
  • Niedokrwistość
  • Blada cera
  • Rozdrażnienie
  • Nadpobudliwość lub apatia
  • Opóźnienie pierwszej miesiączki, a później nieregularne miesiączkowanie
  • Niski wzrost

Objawy celiakii pojawiają się niedługo po spożyciu produktu, który zawiera gluten. Dzieci z celiakią są też często bardzo niskie i wolniej przybierają na wadze. Cechuje je także zbytnia nadpobudliwość lub przeciwnie – apatia. U nastolatek może pojawić się również nieregularne miesiączkowanie.

Celiakia u dzieci – przyczyny

Celiakia u dzieci może się pojawić jeśli posiadają genetyczną predyspozycję do wystąpienia tego schorzenia. Oznacza to, że posiadają oni gen HLA-DQ2,2, HLA-DQ2,5 lub HLA-DQ8. W organizmie takich osób dochodzi do nieprawidłowej reakcji immunologicznej po spożyciu produktu, który zawiera gluten np. pieczywa, makaronu, otrębów czy kawy zbożowej. Celiakia u dzieci może uaktywnić się w każdym wieku, jest to kwestia indywidualna.

Celiakia u dziecka –badania 

Celiakia u dziecka to poważny problem – objawów celiakii u dzieci nie można bagatelizować. Szybkie zdiagnozowanie tej choroby jest bardzo ważne, dlatego jak najszybciej powinniśmy udać się na konsultację lekarską oraz wykonać odpowiednie badania, czyli:

  • Badanie genetyczne na obecność genu HLA-DQ2,2, HLA-DQ2,5, HLA-DQ8 – warto je wykonać w pierwszej kolejności, ponieważ wykaże ono czy pacjent posiada genetyczną predyspozycję do celiakii. Jeśli obecność żadnego z wymienionych genów nie zostanie wykazana, to choroba zostanie jednoznacznie wykluczona.
  • Badanie serologiczne – należy je wykonać, jeśli w badaniu genetycznym zostanie stwierdzona genetyczna predyspozycja do występowania celiakii. W badaniu tym oznaczane jest stężenie przeciwciał klasy IgA w krwi pacjenta. Jeśli zostaną one wykryte, to celiakia zostanie potwierdzona.

ZAMÓW BADANIE W KIERUNKU CELIAKII

Przede wszystkim w pierwszej kolejności powinno się zbadać dzieci :

    • Dzieci powyżej 3 roku życia z charakterystycznymi objawami celiakii
    • Jeżeli pierwszego stopnia osób mają celiakię – rodzice, rodzeństwo 
    • Każde dziecko z towarzyszącym zaburzeniem autoimmunologicznym lub innym schorzeniem, zwłaszcza cukrzycą typu 1, autoimmunologiczną chorobą tarczycy, autoimmunologiczną chorobą wątroby, zespołem Downa, zespołem Turnera, zespołem Williamsa i selektywnym niedoborem immunoglobuliny A (IgA)

Leczenie objawów celiakii u dzieci

Celiakia należy do grona chorób genetycznych, które nie są uleczalne. Możliwe jest jednak zahamowanie objawów choroby. Niezbędne jest do tego ścisłe przestrzeganie diety bezglutenowej przez całe życie. Produkty, które można jeść bezpiecznie na tego typu diecie to:

  • Ziemniaki
  • Ryż
  • Kukurydza
  • Soja
  • Groch
  • Gryka
  • Tapioka
  • Amarantus
  • Maniok
  • Orzechy
  • Jaja
  • Mleko i produkty mleczne
  • Owoce
  • Warzywa
  • Mięso i ryby, które nie zostały przetworzone

W przypadki celiakii warto udać się do dietetyka klinicznego, który ułoży dietę tak, aby mimo braku glutenu była ona zbilansowana i pełnowartościowa.