Zdrowie dziecka – o czym warto pamiętać?
Każdemu rodzicowi zależy, aby jego dziecko było zdrowe. Dbamy o to od pierwszych dni życia i robimy to codziennie. Dzięki temu nasz maluch może cieszyć się szczęśliwym dzieciństwem. Dbając o niego, szukamy różnych informacji na temat unikania chorób i prowadzenia przez dziecko zdrowego stylu życia. Poniżej znajdziesz najważniejsze porady dotyczącego tego, jak dbać o zdrowie dziecka!
Zapraszamy do umówienia się na rozmowę ze specjalistą w sprawie badań genetycznych:
Zgłoś dziecko do ubezpieczenia
Chociaż w Polsce każde dziecko ma prawo do bezpłatnego leczenia, to jego opiekunowie mimo to powinni zgłosić je do ubezpieczenia. Dziecko nie zostaje zgłoszone w momencie zarejestrowania w Urzędzie Stanu Cywilnego. Obowiązek zgłosić dziecka ma:
- Jego matka lub ojciec, jeśli są objęci ubezpieczeniem zdrowotnym z tytułu pracy lub są zarejestrowani w urzędzie pracy
- Jego babcia lub dziadek, jeśli rodzice nie posiadają ubezpieczenia
- ZUS, jeśli dziecko otrzymuje rentę rodzinną
- Placówka opiekuńczo-wychowawcza, jeśli dziecko znajduje się pod jej opieką
- Szkoła, jeśli nikt inny nie zgłosił wcześniej dziecka do ubezpieczenia
Pamiętaj o szczepieniach
Szczepienia ratują życie. Każdy rodzic powinien więc o nich pamiętać. Dziecko pierwszy raz zaszczepione powinno zostać już w pierwszej dobie życia. Do 18 miesiąca życia w sumie powinno ono przyjąć aż 12 obowiązkowych szczepionek m.in. na gruźlicę, rotawirusy czy pneumokoki.
Szczepienia są całkowicie bezpieczne. Istnieją jednak przypadki chorób wrodzonych, przez które podanie szczepionki trzeba odroczyć. Wskazaniem do wprowadzenia indywidualnego kalendarza szczepień są niektóre pierwotne niedobory odporności oraz niektóre choroby metaboliczne. Schorzenia te wykryć można w badaniu genetycznym, takim jak np. test WES. Dzięki przeprowadzeniu badania zyskamy pewność, że podanie szczepionki w rutynowym terminie jest bezpieczne dla dziecka.
Regularnie badaj dziecko
Jako rodzice pamiętać powinniśmy o badaniach okresowych dzieci, które nazywane są bilansami zdrowia. Dzięki nim możemy wykryć nieprawidłowości w rozwoju maluszka. W sumie od momentu narodzin do osiągnięcia pełnoletności dziecko powinno przejść 10 takich bilansów. Pierwszy z nich odbywa się zaraz po urodzeniu, a później są one zaplanowane na:
- Czas między 3 a 6 miesiącem życia
- Czas między 9 a 12 miesiącem życia
- 2 rok życia
- 4 rok życia
- 6 rok życia
- 10 rok życia
- 14 rok życia
- 18 rok życia
Często bilanse zdrowia przeprowadzane są przy okazji szczepienia. Dzięki temu wystarczy, że przychodnię odwiedziemy tylko raz.
Dbaj o zdrowie psychiczne
Dbanie o zdrowie dla dzieci to nie tylko skupianie się na braku choroby. To także zadbanie o psychikę dziecka. To właśnie w dzieciństwie kształtują się fundamenty dobrej kondycji zdrowia psychicznego. Jeśli będzie ona zła już u dziecka, to przyszły dorosły również będzie borykał się z takimi problemami.
Największym wsparciem dla zdrowia psychicznego dziecka jest bliskość rodziców. Dzięki temu czuje się ono kochane i bezpieczne. Przytulaj, dawaj buziaki i spędzaj z maluszkiem jak najwięcej czasu. Pamiętaj także, aby dać mu odczuwać, że jest w pełni akceptowane i może być sobą.
Reaguj na wszelkie dolegliwości
Nie powinniście bagatelizować żadnych dolegliwości dziecka. Z niektórymi poradzicie sobie w domu, ale inne lepiej skonsultować z pediatrą. Nigdy nie bójcie się pytać lekarza, jeśli macie jakieś wątpliwości.
Czasem dolegliwości dziecka to wynik infekcji czy innej niegroźnej rzeczy. Zwykle udaje się wtedy szybko postawić diagnozę i wskazać właściwą formę leczenia. Czasem jednak konieczne jest przeprowadzenie dokładniejszej diagnostyki. Może tak być m.in. w przypadku podejrzenia zaburzeń ze spektrum autyzmu, padaczki, mukowiscydozy czy innej poważniejszej choroby.
Czasem diagnozę dziecka można postawić już po kilku podstawowych badaniach. Czasem proces diagnostyczny przedłuża się w nieskończoność. W takiej sytuacji warto sięgnąć po metody, które oferuje nam genetyka. Dzięki zbadaniu genów dziecka możemy poznać przyczynę problemów zdrowotnych i lepiej ukierunkować terapię. Aktualnie dostęp mamy do nowoczesnych badań genetycznych. Wykonanie dokładnej analizy DNA nie jest więc problemem.
Jeżeli u dziecka występują niepokojące objawy wskazane jest wykonanie badania WES.
Oferujemy trzy rodzaje badań WES:
Badanie WES STANDARD, BADANIE WES PREMIUM oraz badanie WES COMPLEX. Jaka jest różnica między tymi badaniami?
👉 Standardowe badanie WES analizuje najlepiej poznaną część DNA pacjenta, czyli eksony. Poszukuje w nich niebezpiecznych zmian, które będzie można uznać za przyczynę objawów. Badanie WES jest bardzo precyzyjne – każdy gen jest sprawdzany kilkadziesiąt razy, aby mieć pewność co do jego budowy. Dzięki temu wynik jest wartościowy dla lekarza genetyka, który na jego podstawie może podstawić diagnozę danej choroby i zadecydować o dalszym leczeniu.
👉Badania WES PREMIUM oraz WES COMPLEX to badanie WES o rozszerzonym zakresie. Oprócz zmian w eksonach sprawdza dodatkowo zmiany w intronach.
Analiza dotyczy tylko tych zmian w intronach, których działanie jest dobrze poznane, opisane i mogą mieć znaczenie dla diagnozy pacjenta. Pomija się natomiast części intronów, których działania nauka na razie nie potrafi zinterpretować – takie informacje wprowadziłyby jedynie zamieszanie i utrudniły postawienie rozpoznania.
👉Badanie WES COMPLEX to innowacja na rynku badań diagnostycznych. Jest to pierwsze dostępne w Polsce badanie o podejściu tzw. multiomicznym. W trakcie jednej analizy, z jednej pobranej próbki wykonywane jest zarówno bardzo szerokie badanie WES oraz kariotyp molekularny (mikromacierze), a w przypadku wykrycia nieprawidłowości w genach, które mogą odpowiadać za chorobę metaboliczną przeprowadzane jest również badanie biochemiczne. To badanie z kolei umożliwia określenie, czy choroba metaboliczna „jest aktywna” i jak bardzo jest zaawansowana. Widzimy to po poziomie metabolitów we krwi pacjenta.
👉 Bardzo ważnym aspektem podczas wyboru badania WES są certyfikaty, które posiada laboratorium wykonujące analizy. Dlaczego certyfikaty są tak istotne? Ponieważ świadczą o tym, że laboratorium stosuje procedury i wyśrubowane standardy, które zapewniają wiarygodność wyników. Dla pacjenta oznacza to po prostu pewność diagnozy i to, że nic nie zostało przeoczone.
Przeczytaj więcej o istotności certyfikatów oraz na jakie zwrócić uwagę na stronie: https://badamydzieci.pl/porady/certyfikaty-badanie-wes/
Najczęściej zadawane pytania
W DOMU:
- Próbkę do badania (krew żylną, suchą kroplę krwi lub wymaz z policzka) może pobrać pielęgniarka mobilna w domu pacjenta.
- Pielęgniarki, które współpracują z nami przestrzegają wszelkich zasad higieny, a zestaw do pobrania próbki jest sterylny i bezpieczny dla pacjenta!
- W przypadku WYMAZU Z POLICZKA oraz SUCHEJ KROPLI KRWI próbką można pobrać samodzielnie, bez pomocy personelu medycznego.
W PLACÓWCE MEDYCZNEJ W CAŁEJ POLSCE
- Współpracujemy z ponad 300 placówkami medycznymi na terenie całek Polski, umówimy Cię na pobranie próbki do badania najbliżej Twojego miejsca zamieszkania.
W Laboratorium testDNA dostępne są następujące badania WES:
- Badanie WES COMPLEX
- Badanie WES PREMIUM
- Badanie WES PREMIUM TRIO
- Badanie WES STANDARD
- Badanie WES STANDARD TRIO
- Badanie WES PREKONCEPCJA
- Badanie WES PROFILAKTYKA
- Badanie na Łamliwy Chromosom X (Fra-X)
- Badanie Mikromacierzy (kariotyp molekularny)
- Badania genetyczne płodu po poronieniu
- Badanie na trombofilię wrodzoną
- Badanie na hemochromatozę
- Badanie mutacji czynnika V Leiden
- Badanie wrażliwości na marihuanę leczniczą
- Badanie genu CFTR
- Badanie na alergię ALEX
- Badanie kariotypu
- Badanie KIR
- Badanie HLA-C
- Badanie PAI-1
- Badanie mutacji genu protrombiny
- Badanie na celiakię
- Badanie na nietolerancję laktozy
- Badanie polimorfizmów w genie MTHFR
- Badanie immunofenotypu
- Badanie Nifty
- Badania na ojcostwo
- Badania na pokrewieństwo
Najpopularniejszymi próbkami są wymaz z policzka, sucha kropla krwi i krew żylna.
Dotyczy to zarówno próbki krwi, wymazu z policzka i suchej kropli krwi.
Pobranie krwi jest bezpieczne. Natomiast w niektórych przypadkach w miejscu pobrania krwi (wkłucia) może powstać krwiak, bardzo rzadko może dojść do uszkodzenia nerwów.
Możliwe, że w trakcie pobrania krwi konieczne będzie przytrzymanie dziecka. U dzieci, u których niemożliwe będzie pobranie krwi z żyły odłokciowej, możliwe jest wkłucie się w nietypowe miejsca (u dzieci jest to częsta główka). Może się również zdarzyć, że zajdzie potrzeba kilkukrotnego wkłucia. Jest to standardowa procedura w przypadku pobrań krwi u dzieci i nie należy się tym niepokoić.
Nasze pobrania organizujemy jedynie z personelem medycznym, który ma doświadczenie w pobieraniu krwi u dzieci i noworodków. Osoba pobierająca krew zawsze stara się to zrobić w sposób jak najbardziej komfortowy i przyjazny dla małego pacjenta. Ilość krwi do badania nie jest duża, dlatego najczęściej pobranie przebiega bardzo sprawnie i bezproblemowo.
Istnieje również możliwość płatności odroczonej do 54 dni – PayPo.
SUCHA KROPLA KRWI – tak, ponieważ sucha kropla krwi jest idealnym nośnikiem DNA. Próbka może być przechowywana nawet przez kilkanaście dni w temperaturze pokojowej. Jeśli jednak podczas analiz okazałoby się, że materiał DNA nie jest wystarczający aby na jego podstawie wydać wynik, oferujemy Państwu ponowne darmowe pobranie próbki.
Takie sytuacje zdarzają się jednak niezwykle rzadko i są raczej związane z nieprawidłowym pobraniem, aniżeli uszkodzeniem próbki podczas transportu.
WYMAZ Z POLICZKA – tak, ponieważ wymaz z policzka jest bardzo dobrym nośnikiem DNA. Podczas nawet dalekiej podróży (transportem lotniczym) próbka nie traci na jakości. Jeśli jednak podczas analiz okazałoby się, że materiał DNA nie jest wystarczający aby na jego podstawie wydać wynik, oferujemy Państwu ponowne darmowe pobranie próbki.
Takie sytuacje zdarzają się jednak niezwykle rzadko i są raczej związane z nieprawidłowym pobraniem, aniżeli uszkodzeniem próbki podczas transportu.
PRÓBKA KRWI – tak, jeżeli zostanie dostarczona do Laboratorium w przeciągu 72 godzin. Do momentu wysyłki próbki powinna być ona przechowywana w lodówce.
Nie. Wiele chorób genetycznych powstaje 'spontanicznie’ – podczas podziałów komórek zarodka po zapłodnieniu. Na ich powstanie nie można mieć wpływu – jest to sytuacja zupełnie losowa.
Aby zachorować na większość chorób dziedzicznych dziecko musi odziedziczyć 'komplet’ wadliwych genów – od mamy i taty. W przypadku niektórych chorób wystarczy wadliwa kopia genu tylko jednego rodzica. Rodzice jednak nie muszą wiedzieć, że są 'nosicielami’ – mogą być zupełnie zdrowi. Jest to więc również kwestia losowa – nie wolno obwiniać się za chorobę dziecka, na którą nie miało się żadnego wpływu.
W przypadku wykrycia mutacji u dziecka, która może być odpowiedzialna za jego objawy często zleca się badanie rodziców pod kątem tej mutacji. W przypadku badania WES TRIO (włączający do badania rodziców) taka informacja będzie od razu widoczna. Jest ona bardzo istotna z kilku względów. Po pierwsze pomaga ustalić jaki wpływ dana mutacja ma na zdrowie dziecka. Ale również jest ważna jeżeli rodzice planują potomstwo – można świadomie podejść do tej decyzji. Jeżeli w rodzinie jest drugie dziecko to wiedza o dziedziczeniu choroby może pomóc w określeniu ryzyka czy ono również zachoruje. Poznanie takiej informacji to bardzo odpowiedzialne podejście do zdrowia całej rodziny i nie warto się tego obawiać.
NIE MOŻNA SIĘ JEDNAK OBWINIAĆ!
Ważne jest, że w przypadku chorób dziedzicznych żadne z rodziców nie ma wpływu na przekazanie dziecku choroby – jest to sytuacja czysto LOSOWA. Nie można za nią obwiniać ani siebie ani partnera/partnerkę.
Warto jednak jeszcze przed wykonaniem badania porozmawiać na ten temat – co jeżeli jedno z nas lub oboje okażemy się nosicielami wadliwego genu? Jak do tego podejdziemy? Jak zareagujemy? Warto szczerze o tym porozmawiać – również o tym jakie emocje może wywołać taka sytuacja. Pozwolić sobie na ich spokojne przeżycie, w taki sposób, aby nie zaszkodziło to związkowi. Od początku należy mieć świadomość, że NIKT NIE MA NA TO WPŁYWU.
Jeżeli obawiacie się reakcji rodziny/otoczenia można ustalić już przed badaniem, że taka informacja pozostanie między Wami – rodzicami. Nie macie obowiązku dzielić się nią ze światem. Jeżeli jednak postanowicie poinformować o tym rodzinę i boicie się niezrozumienia, ustalcie w jaki sposób ta informacja zostanie przekazana, przygotujcie się na reakcję i odparcie nieprzyjemnych komentarzy.