Jakie badania wykonać po narodzinach dziecka?
Zaraz po narodzinach każde dziecko jest dokładnie badane. Sprawdza mu się słuch, wzrok oraz odruchy i upewnia, czy wszystko jest w porządku. Pobiera się także krew do tzw. badań przesiewowych.
Poza podstawowymi badaniami, wykonywanymi u wszystkich dzieci, istnieje jeszcze szereg badań dodatkowych, np. służących do wykrywania poważnych wad rozwojowych u dziecka, często początkowo niewidocznych (nawet dla lekarza). Niektóre z tych badań są refundowane, za inne musimy zapłacić z własnej kieszeni. Które z nich rzeczywiście warto zrobić?
Program przesiewowych badań noworodków – co właściwie bada?
Finansowany przez Ministerstwo Zdrowia program przesiewowych badań noworodków został stworzony w celach profilaktycznych. Jest dedykowany wszystkim dzieciom urodzonym w Polsce i ma stanowić istotne wsparcie w wykrywaniu najpoważniejszych chorób wrodzonych, jeszcze zanim się ona ujawni. Wszystko ma służyć ochronie zdrowia i życia najmłodszych. Gdy badanie stwierdzi obecność, którejś z chorób, rodzice otrzymują wskazówki, jak powinni dalej postępować – czy kontynuować diagnostykę i gdzie szukać pomocy dla dziecka.
Rodzice mogą wybrać bardziej kompleksowe badanie prywatne
Korzystając z programu przesiewowych badań noworodków, rodzice mogą przebadać dziecko na obecność fenyloketonurii, mukowiscydozy czy galaktozemii. Łącznie do programu wchodzi 27 rzadkich chorób genetycznych. Czy to dużo? I tak, i nie. Sam pomysł programu i cała inicjatywa bezpłatnego badania dzieci jest jak najbardziej słuszna i potrzebna. Rodzice decydujący się zrobić to badanie u swojego dziecka muszą mieć świadomość, że chorób genetycznych zagrażających zdrowiu, a nawet życiu ich pociech jest zdecydowanie więcej. Czy możemy w jakikolwiek sposób uchronić malca przed powikłaniami tych schorzeń? Możemy, a to za sprawą nowoczesnego i bardzo kompleksowego testu genetycznego NOVA. W ramach programu ministerialnego planuje się poszerzenie panelu badań metodą tandemowej spektrometrii mas o kolejne pięć wad metabolizmu: argininobursztynuria (ASA), argininemia (ARG), deficyt białka trójfunkcyjnego (TFP), tyrozynemia typu II i cytrulinemia typu II – wszystkie te choroby są badane już teraz w teście NOVA.
Stanowi on rozszerzenie programu ministerialnego. Nie jest refundowany, posiada jednak coś, co wyróżnia go na tle innych testów genetycznych dla dzieci. Tym czymś jest wyjątkowo szeroki zakres badanych schorzeń oraz panel farmakogenetyczny w pakiecie. Jakie korzyści płyną z wykonania tego badania?
Test NOVA namierzy chorobę zanim ta zdąży się ujawnić
I zrobić dziecku krzywdę. Choroby genetyczne, szczególnie te, w których dochodzi do zaburzeń metabolizmu pewnych substancji w organizmie, lubią przebiegać bezobjawowo – przynajmniej na początku. Niekiedy zdradzają swoją obecność, ale robią to w taki sposób, że nie potrafimy powiązać występujących u dziecka dolegliwości z żadną chorobą. Niemowlak ulewa, ma kolki albo często płacze. Można by pomyśleć: typowe dolegliwości większości niemowląt. W rzeczywistości mogą one świadczyć o bardzo poważnej chorobie genetycznej. Test NOVA potrafi ją namierzyć bardzo szybko, dając dziecku szansę na uniknięcie najgroźniejszych powikłań, w tym niepełnosprawności intelektualnej, a nawet przedwczesnej śmierci.
Lek. Anna Kruczek
specjalista pediatrii i genetyki klinicznej
Test NOVA – badanie genetyczne o największej czułości
Do tego dodać trzeba jeszcze analizę 12 000 mutacji genetycznych. To stawia test NOVA na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o testy genetyczne dla dzieci. Za pomocą tego badania możemy ocenić ryzyko wystąpienia u dziecka aż 87 rzadkich chorób wrodzonych. Dziecko zostaje więc kompleksowo przebadane, a jego rodzice mogą zaoszczędzić czas, pieniądze i nerwy. Test NOVA sprawdzi także, czy dziecko cierpi na wrodzone zaburzenia układu odpornościowego – choroby z grupy pierwotnych niedoborów odporności. Tego typu zaburzenia powodują nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego i mogą być przyczyną częstych infekcji dziecka w przyszłości. W Polsce podejmowane są próby wprowadzenia testu na ciężki złożony niedobór odporności (SCID) do badania przesiewowego dla noworodków. Badania pilotażowe prowadzone są przez Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 PUM w Szczecinie dla dzieci z Pomorza Zachodniego. Natomiast w teście NOVA ta choroba (SCID) jest badana.
Każdy wynik testu NOVA omawia specjalista
Test NOVA – powie, które leki są bezpieczne, a które niebezpieczne dla dziecka
Niektóre geny mogą zwiększać lub zmniejszać wrażliwość dziecka na wybrane leki.
W zależności od swojego profilu genetycznego malec może wymagać podania mniejszej lub większej dawki danego leku, abyśmy mogli osiągnąć spodziewany efekt leczniczy. Jest to kluczowa informacja zarówno dla rodziców, jak i dla leczących dziecko lekarzy. W przypadku niektórych dzieci podanie niższej dawki leku lub odstawienie go może zapobiec wystąpieniu skutków ubocznych. Zwykle o negatywnym oddziaływaniu leku na dziecko rodzicie dowiadują się dopiero po wystąpieniu pierwszych objawów. Badając wrażliwość dziecka na substancje stosowane w lekach, test NOVA pozwala uniknąć leczenia metodą prób i błędów. Badanie obejmuje aż 32 takie substancje, w tym antybiotyki czy leki kardiologiczne.
Wynik testu NOVA jest omawiany jest przez lekarza genetyka. Dzięki temu mają Państwo pewność, że wynik badania będzie zrozumiały. Dodatkowo lekarz wyda zalecenia co do leczenia czy dalszego postępowania.
Dowiedz się więcej o teście NOVA