Dawkowanie leków to sztuka, która jest istotna aby proces leczenie przebiegł sprawnie. Ten proces to umiejętne balansowanie między brakiem efektu, dawką terapeutyczną a ilością szkodzącą pacjentowi. Sytuacja ta jest także odmienna w zależności od wielu czynników, także wieku pacjenta. Należy zawsze pamiętać, że zarówno pod względem fizjologii jak i patologii, dziecka nie należy traktować jako miniaturowej wersji osoby dorosłej. Odmienność budowy ciała jak i niedojrzałość systemów odpowiedzialnych za metabolizm decyduje o złożoności zagadnień związanych z podawaniem leków pacjentom pediatrycznym zwłaszcza w pierwszym roku życia.

Jak dobrać dawkę leków dla dziecka?
Kiedy leczenie lekami może nie być skuteczne?
Jakie badanie zrobić żeby dobrać dawki leków?
Co zrobić żeby uniknąć skutków ubocznych leków?

Jak dobrać dawkę leków dla dziecka?

Dobranie odpowiedniej dawki leku dla dziecka jest istotną sprawą w praktyce lekarza pediatry. Wybór ilości substancji leczącej opiera się często na stosowaniu specjalnych przeliczników, które w sposób jak najbardziej dokładny sprowadzają dawkę dla osób dorosłych do pediatrycznej. Wzory te mają niejednokrotnie swoje wady i niedopracowania, lecz jest to ważne narzędzie, dzięki któremu farmakolodzy mogą zaproponować odpowiednią, bezpieczną ilość substancji. Metody te można podzielić na te bazujące na wieku dziecka jak i na jego wadze lub powierzchni ciała. Jako przykłady pierwszej grupy niech posłużą: wzór Cowlinga – dawka=(maksymalna dawka dla dorosłych*wiek dziecka w latach)/24; wzór Younga – dawka=(maksymalna dawka dla dorosłych*wiek dziecka w latach)/(wiek dziecka w latach+12); wzór Frieda stosowany do pierwszego roku życia – dawka=(wiek dziecka w miesiącach*dawka dla dorosłych)/150. Na wadze bazuje wzór Clarka – dawka=(maksymalna dawka dla dorosłych*masa dziecka w kilogramach)/70. Ostatnia metoda uwzględnia wzór – dawka=(powierzchnia ciała dziecka w m2*dawka dla dorosłych)/1,8.

Kiedy leczenie lekami może nie być skuteczne?

Leczenie lekami może nie być skuteczne z wielu powodów. Do najważniejszych należą: zbyt mała dawka, zła droga podania, zaburzenia wchłaniania, wady metabolizmu substancji leczącej, odmienności płciowe/rasowe/genetyczne i wiele innych.

Jakie badanie zrobić żeby dobrać dawki leków?

Aby odpowiednio dobrać dawkę leku w dużej części przypadku nie jest wymagana dodatkowa diagnostyka. Sytuacja zmienia się, gdy lekarz zauważy nieodpowiednie działanie leku lub podczas monitoringu leczenia (leki przeciwkrzepliwe – pomiar INR/APTT, niektóre leki psychiatryczne – stężenie leku w organizmie). Jeśli chcemy natomiast sprawdzić wrażliwość dziecka na substancje zawartą w lekach warto zrobić test NOVA.

Co zrobić żeby uniknąć skutków ubocznych leków?

Aby uniknąć skutków ubocznych leków i ograniczyć prawdopodobieństwo działań niepożądanych należy przede wszystkim bezwzględnie stosować się do zaleceń lekarza, a w przypadku leków bez recepty do wskazówek zawartych na recepcie.