KWASICA ARGININOBURSZTYNIANOWA
Kwasica argininobursztynianowa jest rzadką wadą metaboliczną o podłożu genetycznym. W wyniku braku lub niedoboru enzymu – liazy argininobursztynianowej – w organizmie dziecka zaczyna gromadzić się azot (w postaci amoniaku). Najbardziej narażony na jego szkodliwe działanie jest układ nerwowy, stąd też choroba może powodować poważne zaburzenia neurologiczne.
INNE NAZWY: Acyduria argininobursztynianowa
ROZPOWSZECHNIENIE: ok. 1: 70 000. Dokładne określenie częstotliwości występowania tej choroby jest trudne, ponieważ w wielu przypadkach pozostaje nierozpoznana.
ŚMIERTELNOŚĆ: Długość życia chorych jest trudna do oszacowania. Wiadomo jednak, że schorzenie wiąże się z wysoką śmiertelnością, a chorzy nie dożywają zwykle 30 lat.
SPOSÓB DZIEDZICZENIA: autosomalny recesywny (aby zachorować, obie kopie genu muszą być wadliwe).
NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY:
Przyczyną choroby jest mutacja położonego na długim ramieniu chromosomu 7 genu ASL. Zmiana w tym pojedynczym genie powoduje niedobór lub całkowity brak enzymu, odpowiedzialnego za usuwanie azotu z organizmu (zaburzenia cyklu mocznikowego).
OBJAWY:
Moment pojawiania się pierwszych objawów choroby, jak również ich nasilenie zależą od tego, czy mamy do czynienia z całkowitym brakiem, czy tylko częściowym niedoborem wspomnianego enzymu. W pierwszym przypadku objawy kwasicy argininobursztynianowej mogą być widoczne nawet kilkadziesiąt godzin po narodzinach. U dziecka chorego na ten typ kwasicy mogą się pojawić następujące objawy:
- senność,
- brak apetytu,
- letarg,
- gorączka,
- drgawki,
- zaburzenia oddychania,
- wymioty,
- obrzęk mózgu,
- powiększenie wątroby,
- zahamowanie wzrostu,
- niedobory masy ciała.
Nieleczona kwasica argininobursztynianowa może prowadzić do śpiączki, a także poważnych zaburzeń neurologicznych w postaci niepełnosprawności intelektualnej.
W niektórych przypadkach pierwsze objawy choroby mogą pojawić się dopiero we wczesnym dzieciństwie, a nawet w dorosłości.
DIAGNOSTYKA:
- badania genetyczne w kierunku mutacji powodujących chorobę – test NOVA;
Kwasica argininobursztynianowa jest obecnie nieuleczalna. Można jednak spowolnić jej postęp i dać dziecku szansę na większy komfort życia. Terapia wymaga nieraz zaangażowania wielu specjalistów: pediatry, dietetyka, neurologa czy genetyka. Podstawą leczenia jest stosowanie diety niskobiałkowej, co ma zapobiegać kumulowaniu się amoniaku w organizmie. Aby nie narazić dziecka na niedobory białka, podaje mu się preparaty białkozastępcze.